No More Learning

Virginis et saevi contingens namque Leonis 65
Lamina, Callisto juncta Lycaoniae
Vertor in occasum, tardum dux ante Booten,
Qui vix sero alto mergitur Oceano.
Sed, quamquam me nocte premunt vestigia Di-
vum,
Luce autem cana e Tethyi restituor; 70
(Pace tua fari haec liceat, Rhamnusia virgo;
Namque ego non ullo vera timore tegam;
Non, si me infestis discerpant sidera dictis,
Condita quin veri pectoris evoliiam)
Non his tam laetor rebus, quam me abfore sem-
per, 75
Abfore me a dominae vertice, discrucior:
Quicum ego, dum virgo quondam fuit, omnibus
[explens]
Unguentis, una millia multa bibi.
Nunc vos, optato quas junxit lumine t>>da,
Non prius unanimis corpora conjugibus 80
Tradite, nudantes rejecta veste papillas,
Quam jucunda mihi munera libet onyx;
Vester onyx, casto petitis quae jura cubili.
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS. XLV. 73
Sed, quae se impure dedit adulterio,
Illius, ah! mala dona Ievis bibat irrita pulvis: 85
Namque ego ab indignis praemia nulla peto.
Sic magis, o nuptae, semper concordia vestras,
Semper amor sedes incolat assiduus.
Tu vero, regina, tuens cum sidera, Divam
Placabis festis luminibus Venerem 90
Sanguinis expertem, non votis esse tuam me,
Sed potius Iargis effice muneribus.
Sidera cur retinent? utinam coma regia fiam:
Proximus Hydrochoei fulguret Oarion.
CARMEN XLV.
Ad Manlium.
Quod mihi, fortuna casuque oppressus acerbo, / \ .
Conscriptum hoc lacrymis mittis epistolium,
Naufragum ut ejectum spumantibus ajquoris un-
dis
Sublevem, et a mortis limine restituam;
Quem neque sancta Venus molli requiescere
somno 5
Desertum in lecto ccelibe perpetitur;
Nec veterum dulci scriptorum carmine Musae
Oblectant, cum mens anxia pervigilat:
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 74 CATULLUS. XLV.
Id gratum est mihi, me quoniam tibi ducis ami-
cum,
Muneraque et Musarum hinc petis et Ven-
eris. 10
Sed tibi ne mea sint ignota incommoda, Manli,
Neu me odisse putes hospitis officium;
Accipe, quis merser fortune fluctibus ipse,
Ne amplius a misero dona beata petas.
Tempore quo primum vestis mihi tradita pura est,
Jucundum cum aetas florida ver ageret, 16
Multa satis lusi: non est Dea nescia nostri,
Quae dulcem curis miscet amaritiem.
Sed totum hoc studium Iuctu fraterna mihi mors
Abstulit. O misero frater ademte mihi! 20
Tu mea, tu moriens fregisti commoda, frater:
Tecum uni tota est nostra sepulta domus:
Omnia tecum una perierunt gaudia nostra,
Qaae tuus in vita dulcis alebat amor.
duojus ego interitu tota de mente fugavi 25
Haec studia, atque omnes delicias animi.
**# *#
***# *
Ignosces igitur, si, quae mihi luctus ademit,
Haec tibi non tribuo munera, cum nequeo. 30
Nam, quod scriptorum non magna est copia
apud me,
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS. XLV. 75
Hoc fit, quod Romae vivimus: illa domus;
Illa mihi sedes, illic mea carpitur aetas:
Huc una ex multis capsula me sequitur.
Quod cum ita sit, nolim statuas, nos mente ma-
ligna 35
Id facere, aut animo non satis ingenuo,
Quod tibi uon utriusque petiti copia facta est:
Ultro ego deferrem, copia siqua foret.
Non possum reticere, Deae, qua Manlius in re
Juverit, aut quantis juverit officiis; 40
Ne fugiens saeclis obliviscentibus Eetas
Illius hoc caeca, nocte tegat studium.
Sed dicam vobis. Vos porro dicite multis
Millibus, et facite haec charta loquatur anus.
* * * * ? . .
45
Notescatque magis mortuus, atque magis;
Ne tenuem texens sublimis aranea telam,
Deserto in Manli nomine opus faciat.
Nam, mihi quam dederit duplex Amathusia cu-
ram,
Scitis, et in quo me corruerit genere. 50
Cum tantum arderem, quantum Trinacria rupes,
Lymphaque in CEtaeis Malia Thermopylis;
Moesta neque assiduo tabescere lumina fletu
Cessarent, tristique imbre madere genae;
Qualis in aerii pellucens vertice montis 55
c
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 76 CATULLUS. XLV.
Rivus muscoso prosilit e lapide;
Qui, cum de prona praeceps est valle volutus,
Per medium densi transit iter populi,
Dulce viatori lasso in sudore levamen,
Cum gravis exustos aestus hiulcat agros: 60
Ac veluti nigro jactatis turbine nautis
Lenius adspirans aura secunda venit, -
Jam prece Pollucis, jam Castoris, implorata:
Tale fuit nobis Manlius auxilium.
Is clausum lato patefecit limite campum, 65
Isque domum nobis, isque dedit dominam,
Ad quam communes exerceremus amores,
Quo mea se molli Candida Diva pede
Intulit, et trito fulgentem in limine plantain
Innixa, arguta constitit in solea: 70
Conjugis ut quondam flagrans advenit amore,
Protesilaeam Laodamia domum
Inceptam frustra, nondum cum sanguine sacro
Hostia ccelestes pacificasset heros.
Nil mihi tam valde placeat, Rhamnusia virgo, 75
Quod temere invitis suscipiatur heris.
Quam jejuna pium desideret ara cruorem,
Docta est amisso Laodamia viro;
Conjugis ante coacta novi dimittere collum,
Quam veniens una atque altera rursus
hiems go
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS. XLV. 77
Noctibus in longis avidum saturasset amorem,
Posset ut abrupto vivere conjugio;
Quod scibant Parcae non longo tempore abesse,
Si miles muros isset ad Iliacos.
Nam tum Helenae raptu primores Argivorum 85
Coeperat ad sese Troja ciere viros:
Troja nefas, commune sepulcrum Europae Asi-
aeque,
Troja viriim et virtutum omnium acerba
cinis; *
Qua? nempe et nostro letum miserabile fratri
Attulit: hei misero frater ademte mihi! 90
Hei misero fratri jucundum lumen ademtum!
Tecum una tota est nostra sepulta domus:
Omnia tecum una perierunt gaudia nostra,
Quae tuus in vita dulcis alebat amor:
Quem nunc tam longe, non inter nota sepulcra, 95
Nec prope cognatos compositum cineres,
Sed Troja obscoena, Troja infelice sepultum,
Detinet extremo terra aliena solo:
Ad quam tum properans fertur simul undique
pubes
Graeca penetrales deseruisse focos; 100
Ne Paris abducta gavisus libera moecha
Otia pacato degeret in thalamo.
Quo tibi turn casa, pulcherrima Laodamia,
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 78 CATULLUS. XLV.
Ereptum est vita dulcius atque anima
Conjugium ; tantoteabsorbensvortice amoris 105
^Estus in abruptum detulerat barathrum;
Quale ferunt Graii Pheneum prope Cylleneum
Siccare emulsa pingue palude solum;
Quod quondam caesis montis fodisse medullis
Audit falsiparens Amphitryoniades, 110
Tempore quo certa Stymphalia monstra sagitta
Perculit, imperio deterioris heri;
Pluribus ut coeli tereretur janua Divis,
Hebe nec longa virginilate foret.
Sed tuus altus amor barathro fuit altior illo, 115
Qui tunc indomitam ferre jugum docuit.
Nam neque tam carum confecto aetate parenti
Una caput seri nata nepotis alit:
Qui, cum divitiis vix tandem inventus avitis
Nomen testatas intulit in tabulas, 120
Impia derisi gentilis gaudia tollens, .
Suscitat a cano volturium capite.
Nec tantum niveo gavisa est ulla columbo
Compar, quae mullo dicitur improbius
Oscula mordenti semper decerpere rostro; 125
Quamquam praecipue multivola est mulier.
Sed tu horum magnos vicisti sola furores,
Ut semel es flavo conciliata viro;
Aut nihil, aut paulo qaoi tum concedere digna,
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS. XLV1. 79
Lux mea se nostrum contulit in gremium. . 130
Ctuam circumcursans hinc illinc saepe Cupido
Fulgebat crocina candidus in tunica.
Hoc tibi, quod potui, confectum carmine munus
Pro multis, Manli, redditur officiis,
Ne vostrum scabra tangat robigine nomen 150
Haec atque illa dies, atque alia, atque alia.
Hucaddent Divi quamplurima, quae Themisolim
Antiquis solita est munera ferre piis.
Sitis felices et tu simul et tua vita,
Et domus ipsa, in qualusimus, et domina: 155
[Et qui principio nobis te tradidit, a quo
Sunt primo nobis omnia nata bona ;]
Et longe ante omnes, mihi quae me carior ipso
est,
Lux mea; qua viva, vivere dulce mihi est. 160
CARMEN XLVI.
De Inconstantid feminei Amoris.
Nulli se dicit mulier mea nubere malle,
Quam mihi; non si se Jupiter ipse petat.
Dicit: sed, mulier cupido quod dicit amanti,
In vento et rapida scribere oportet aqua.
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 80 CATULLUS. XLVIII.
CARMEN XLVII.
Ad Lesbiam.
Dicebas quondam, solum te nosse Catullum,
Lesbia; nec, prae me, velle tenere Jovem.
Dilexi tum te, non tantum ut volgus amicam,
Sed pater ut natos diligit et generos.
Nunc te cognovi. Quare, etsi impensius uror, 5
Multo mi tamen es vilior et levior.
Qui potia est? inquis. Quod amantem injuria
talis
Cogit amare magis, sed bene velle minus.
CARMEN XLVIII.
In Ingratum.
Desine de quoquam quidquam bene velle mereri,
Aut aliquem fieri posse putare pium.
Omnia sunt ingrata: nihil fecisse benigne est:
Immo etiam taedet, taedet obestque magis;
Ut mihi, quem nemo gravius nec acerbius ur-
get, 5
Quam modo qui me unum atque unicum
amicum habuit.
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS. L. gj
CARMEN XLIX.
Ad Lesbiam.
Nulla potest mulier tantum se dicere amatam
Vere, quantum a me, Lesbia, amata, mea, es.
Nulla fides ullo fuit unquam foedere tanta,
Quanta in amore tuo ex parte reperta mea est.
Nunc est mens adducta tua, mea Lesbia, cul-
pa, 5
Atque ita se officio perdidit ipsa pio,
Ut jam nee bene velle queam tibi, si optima fias,
Nec desistere amare, omnia si facias.
CARMEN L.
Ad se ipsum.
Siqua recordanti benefacta priora voluptas
Est homini, cum se cogitat esse pium,
Nec sanctam violasse fidem, nec foedere in ullo
Diviim ad fallendos numine abusum homines;
Multa parata manent in longa aetate, Catulle, 5
Ex hoc ingrato gaudia amore tibi.
Nam, quaecumque homines bene quoiquam aut
dicere possunt,
f
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 82 CATULLUS. L.
Aut facere, hrec a te dictaque factaque sunt;
Omnia quae ingratae perierunt credita menti.
Quare jam te cur amplius excrucies 1 10
Quin te animo obfirmas, teque istinc usque re-
ducis,
Et, Dis invitis, desinis esse miser 1
Difficile est longum subito deponere amorem:
Difficile est: verum hoc qualubet efficias.
Una salus haec est: hoc est tibi pervincendum. 15
Hoc facies, sive id non pote, sive pote.
O Di, si vostrum est misereri, aut siquibus un.
quam
Extrema jam ipsa in morte tulistis opem;
Me miserum adspicite; et, si vitam puriter egi,
Eripite hanc pestem perniciemque mihi, 20
Q. ueb mihi subrepens imos, ut torpor, in artus,
Expulit ex omni pectore loetitias.
Non jam illud quaero, contra ut me diligat illa,
Aut, quod non potis est, esse pudica velit:
Ipse valere opto, et tetrum hunc deponere mor-
bum. Sg
O Di, reddite mi hoc pro pietate mea,
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS. L1H. 83
i
CARMEN LI.
Ad Rufum.
Rufe, mihi frustra ac nequidquam credite amice;
Frustra 1 immo magno cum pretio atque malo;
Siccine. subrepsti mi, atque, intestina perurens,
Mi misero eripuisti omnia nostra bona?
Eripuisti. Heu! heu nostrae crudele venenum 5
Vitae! heu!
heu nostrae pestis amicitiae!
CARMEN LII.
In Lesbium.
Lesbius est pulcher: quidni 1 quem Lesbia
malit,
Quam te cum tota gente, Catulle, tua.
Sed tamen hic pulcher vendat cum gente Catul-
lum,
Si tria notorum suavia reppererit.
- CARMEN LIII.
Ad Juventium.
Nemone in tanto potuit populo esse, Juventi,
Bellus homo, quem tu diligere inciperes,
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 84 CATULLUS. LV.
>
Praeterquam iste tuus moribunda a sede Pisa jri
Hospes, inaurata pallidior statua?
Qui tibi nunc cordi est; quem tu praeponere
nobis 5
Audes. Ah! nescis, quod facinus faciast
i
CARMEN LIV.
Ad Quintium.
Quinti, si tibi vis oculos debere Catullum,
Aut aliud, siquid carius est oculis;
Eripere ei noli, multo quod carius illi
Est oculis, siquid carius est oculis.
CARMEN LV.
De Arrio.
i Chommoda dicebat, si quando commoda vellet
Dicere, et hinsidias. Arrius insidias;
Et tum mirifice sperabat se esse locutum,
Cum, quantum poterat, dixerat hinsidias.
Credo, sic mater, sic Liber avunculus ejus, 5
Sic maternus avus dixerit, atque avia.
Hoc misso in Syriam, requierant omnibus aures;
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS. LVII. 85
Audibant eadem haec leniter et leviter;
Nec sibi postilla metuebant talia verba,
Cum subito affertur nuntius horribilis, 10
Ionios fluctus, postqaam illuc Arrius isset,
Jam non Ionios esse, sed Hionios.
CARMEN LVI.
Dc Amore suo.
Odi et amo. Quare id faciam, fortasse requiris.
Nescio: sed fieri sentio, et excrucior.
CARMEN LVII.
De Quintid et Lesbid.
Ciuintia formosa est multis: mihi candida, longa,
Recta est. Hoc ego: sic singula confiteor.
Totum illud, formosa, nego: nam nulla venustas,
Nulla in tam magno est corpore mica salis.
Lesbia formosa est; qua e cum pulcherrima tota
est, 5
Tum omnibus una omnes surripuit Veneres.
f
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? S6 CATULLUS. LX.
CARMEN LVIII.
De Lesbid.
Lesbia mi dicit semper male, nec tacet unquam
De me: Lesbia me, dispeream, nisi amat.
Cluo signo? quasi non totidem mox deprecor illi
Assidue: verum dispeream, nisi amo.
CARMEN LIX.
In Casarem.
Nil nimium studeo, Caesar, tibi velle placere,
Nec scire, utrum sis albus an ater homo.
CARMEN LX.
De Smyrna Cinnce Poetce.
"Smyrna" mei Cinnae nonam post denique
messem,
Quam cqepta est,nonamque editaposthiemem;
Millia cum interea quingenta Hortensius uno
*****
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS. LXII. 87
Smyrna cavas Atacis penitus mittetur. ad un-
das; 5
Smyrnam incana diu saecula pervoliient.
At Volusi annates [Paduam morientur ad ipsam,]
Et laxas scombris saepe dabunt tunicas.
Parva mei mihi sunt cordi monimenta [laboris ;]
At populus tumido gaudeat Antimacho. 10
CARMEN LXI.
Ad Calvum, de Quintilid.
Si quidquara mutisgratum acceptumque sepulcris'
Accidere a nostro, Calve, dolore potest,
Quo desiderio veteres renovamus amores,
Atque olim amissas flemus amicitias;
Certe non tanto mors immatura dolori est . &
Quintilix, quantum gaudet amore tuo.
CARMEN LXII.
InfericE ad Fratris Tumulum.
Multas per gentes et multa per aequora vectus,
Adveni has miseras, frater, ad inferias,
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 88 CATULLUS. LXIV.
Ut te postremo donarem munere mortis,
Et mutum nequidquam alloquerer cinerem;
Quandoquidem fortuna mihi tete abstulit ipsum, 5
Heu, miser indigne frater ademte mihi!
Nunc tamen interea prisco quae more parentum
Tradita sunt tristes munera ad inferias,
Accipe, fraterno multum manantia fletu:
Atque in perpetuum, frater, ave, atque vale. 10
CARMEN LXIII.
Ad Cornelium.
Si quidquam tacito commissum est fido ab amico,
Quojus sit penitus nota fides animi;
Me unum esse invenies illorum jure sacratum,
Corneli, et factum me esse puta Harpocratem.
CARMEN LXIV.
Ad Lesbiam.
Si quidquam cupidoque optantique obtigit un-
quam, et
Insperanti, hoc est gratum animo proprie:
Quare hoc est gratum, nobis quoque carius auro,
Quod te restituis, Lesbia, mi cupido.
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS. LXVI. 89
Restituis cupido, atque insperanti ipsa refers te 5
Nobis. O lucem candidiore nota!
Quis me uno vivit felicior? aut magis hac quid
Optandum vita dicere quis poterit 1
CARMEN LXV.
In Cominium.
Si, Comini, populi arbitrio tua cana senectus
Spurcata impuris moribus intereat;
Non equidem dubito, quin primum inimica bo
norum
Lingua exsecta avido sit data volturio;
Effossos oculos voret atro gutture corvus, 5
Intestina canes, caetera membra lupi.
CARMEN LXVI.
Ad Lesbiam.
Jucundum, mea vita, mihi proponis amorem
Hunc nostrum inter nos, perpetuumque fore.
Di magni, facite, ut vere promittere possit;
Atque id sincere dicat, et ex animo;
8
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 90 CATULLUS. LXV1I1.
Ut liceat nobis tota producere vita
JEternum hoc sanctae fcedus amicitiae.
CARMEN LXVII.
Ad Gellium.
Saepe tibi studioso animo venanda requirens
Carmina uti possem mittere Battiadae,
Quis te lenirem nobis, neu conarere
Infestum telis icere, musca, caput;
Hunc video mihi nunc frustra sumtum esse Ia-
borem, &
Gelli, nec nostras hinc valuisse preces.
Contra, nos tela ista tua evitamus amictu:
At, fixus nostris, tu dabi' supplicium.
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? NOTES.
CARMEN 1.
To Cornelius Nepos.
Catullus in these verses dedicates his volume of
poems to Corn. Nepos, on account of the interest
he had shown, in what Catullus modestly calls "his
trifles," and the commendations he had bestowed
upon them, in the midst of his own learned and la-
borious occupations.
1. Q<<oi] i. q. cui.
6. Omne . . . chartis] a general history in three
volumes.
9. patrona Virgo] 'Minerva,' the patroness of
wits. Voss reads patroa, meaning Vesta, to whom
the first fruits were offered. Vide Ovid Fasti, 6,304.
CARMEN U.
To the Sparrow of Lesbia.
Catullus mentions the various endearments a
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 92 NOTES.
sports with her favorite bird, with which Lesbia was
wont to amuse herself, and soothe the ardor of her
passion; and the delight with which he could in-
dulge the same playful fondness. The lady whom
he so often addresses under the name of Lesbia,
was named Clodia, the sister, it is supposed, of the
infamous Clodius.
7, 8. ] In these verses I have followed the reading
of Voss, who gives this explanation; "credo te 6
passer, nescio quid carum jocari cum meo desiderio
niienti i. e. cum puella mea, et similiter credo te sola-
tiolum esse sui doloris, ut gravis ejus ardor acqui-
escat. " Sillig reads,
Et solatiolum sui doloris
Credo, ut, quum gravis acquiescet ardor
Tecum ludere sicut ipsa possem, Sfc.
making solatiolum and carum quid accusatives de-
pendent on jocari, and introducing the apodosis of
the sentence with ut quum; ut for utinam.
11. puella] Atalanta, vide Ovid Met. Lib. 10.
CARMEN III.
A lament on the death of the Sparrow.
2. quantum . . hominum] conf. Carmen ii. v. 7.
10.