Quantos illa tulit languenti corde
timores!
Catullus - Hubbard - Poems
net/2027/hvd.
32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www.
hathitrust.
org/access_use#pd-google
? CATULLUS. XL. 46
Complexu matris retinentera avellere natam,
Et juveni ardenti castam donare puellam?
Quid faciant hostes capta crudelius urbe 1
Hymen o Hymenaee! Hymen ades o Hymenaee!
Juvenes.
Hespere, qui ccelo lucet jucundior ignis 1 26
Qui desponsa tua firmes connubia fiamma,
[Quae] pepigere viri, pepigerunt ante parentes;
Nec junxere prius quam se tuus extulit ardor.
Quid datur a Divis felici optatius hora 1 30
Hymen o Hymenaee! Hymen ades o Hymenaee!
Puella.
Hesperus e nobis, aequales, abstulit unam.
Namque tuo adventu vigilat custodia semper.
Nocte latent fures, quos idem saepe, revertens,
Hespere, mutato comprendis nomine eosdem. 35
Juvenes.
**** *
At lubet innuptis ficto te carpere questu.
Quid tum si carpunt, tacita quem mente requi-
runt?
runt:
Hymen o Hymenaee! Hymen ades o Hymenaee
4*
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 46 CATULLUS. XL.
Puella.
Ut flos in septis secretus nascitur hortis,
Ignotus pecori, nullo contusus aratro, 40
Quem mulcent aurae, firmat sol, educat imber:
Multi illum pueri, multoe optavere puellae:
Idem cum tenui carptus defloruit ungui,
Nulli illum pueri, nullae optavere puellae:
Sic virgo, dum intacta manet, dum cara suis est. 45
Cum castum amisit polluto corpore florem,
Nec pueris jucunda manet, nec cara puellis.
Hymen o Hymenaee! Hymen ades o Hymenaee!
Juvenes.
Ut vidua in nudo vitis quae nascitur arvo,
Nunquam se extollit, nunquam mitem educat
uvam; 50
Sed, tenerum prono deflectens pondere corpus,
Jam jam contingit summum radice flagellum:
Hanc nulli agricolce, nulli ac coluere juvenci:
At, si forte eadem est ulmo conjiincta marito,
Multi illam agricolae, multi ac coluere juvenci: 55
Sic virgo, dum intacta manet, dum inculta senes-
cit:
Cum par connubium maturo tempore adepta est,
Cara viro magis, et minus est invisa parenti.
Et tu ne pugna cum tali conjuge, virgo.
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLtlS. XLI. 47
Non aequum est pugnare, pater quoi tradidit ipse,
Ipse pater cum matre, quibus parere necesse
est. 61
Virginitas non totatuaest: ex parteparentum est:
Tertia pars patri data, pars data tertia matri;
Tertia sola tua est: noli pugnare duobus,
Qui genero sua jura simul cum dote dederunt. 65
Hymen o Hymenaee! Hymen ades o Hymenaee!
CARMEN XLI.
Dc Atye.
Super alta vectus Atys celeri rate maria,
Phrygium nemus cilato cupide pede tetigit,
Adiitque opaca silvis redimita loca Deae:
Stimulatus ubi furenti rabie, vagus animi,
Devolvit illa acuta sibi pondera silice. 5
Itaque ut relicta sensit sibi membra sine viro,
Et jam recente terra sola sanguine maculans,
Niveis citata cepit manibus leve typanum,
Typanum, tubam, Cybelle, tua, Mater, initia:
Quatiensque terga tauri teneris cava digitis, 10 f
Canere haec suis adorta est tremebunda comitibus:
Agite, ite ad alta, Gallae, Cybeles nemora simul i
Simul ite, Dindymenae dominae vaga pecora,
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 48 CATULLUS. XLI.
Aliena quae petentes, velut cxsules, loca, 14
Sectam meam exsecutae, duce me, mihi comites,
Rapidum salum tulistis, truculentaque pelagi,
Et corpus evirastis Veneris nimio odio.
Hilarate herae citatis erroribus animum.
Mora tarda mente cedat: simul ite, sequimini
Phrygian! ad domum Cybelles, Phrygia ad ne-
mora Dea, 20
Ubi cymbalum sonat vox, ubi tympana reboant,
Tibicen ubi canit Phryx curvo grave calamo,
Ubi capita Maenades vi jaciunt hederigerae,
Ubi sacra sancta acutis ululatibus agitant,
Ubi suevit illa Divae volitare vaga cohors; 2. ",
Quo nos decet citatis celerare tripudiis.
Simul haec comitibus Atys cecinit, notha mulier,
Thiasus repente Unguis trepidantibus ululat,
Leve tympanum remugit, cava cymbala recre-
pant. 29
Viridem citus adit Idam properante pede chorus.
Furibunda simul, anhelans, vaga vadit, animi
egens,
Comitata tympano Atys,. per opaca nemora dux,
Veluti juvenca vitans onus indomita jugi.
Rapidee ducem sequuntur Gallae pede propero.
Itaque, ut domum Cybelles tetigere, lassulae 35
Nimio e Iabore, somnum capiunt sine Cerere.
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS. XLI. 49
Piger his Iabantes languore oculos sopor operit.
Abit in quiete molli rabidus furor animi.
Sed ubi oris aurei Sol radiantibus oculis 39
Lustravit aethera album, sola dura, mare ferum,
Pepulitque noctis umbras vegetis sonipedibus;
Ibi somnus excitum Atyn fugiens citus abiit:
Trepidantem eum recepit Dea Pasithea sinu.
Ita de quiete molli, rabida sine rabie,
Simul ipsa pectore Atys sua facta recoluit, 45
Liquidaque mente vidit sine quis, ubique foret;
Animo aestuante rursum reditum ad vada tetulit:
Ibi maria vasta visens Iacrymantibus oculis,
Patriam allocuta voce est ita mcesta miseriter:
Patria o mea creatrix ! patriaomeagenitrix! 50
Ego quam miser relinquens, dominos ut herifugae
Famuli solent, ad Idee tetuli nemora pedem;
Ut apud nivem et ferarum gelida stabula forem,
Et earum omnia adirem furibunda latibula:
Ubinam, aut quibus locis te positam, patria, rear?
Cupit ipsa pupula ad te sibi dirigere aciem, 56
Rabie fera carens dum breve tempus animus est.
Egone a mea remota haec ferar in nemora domo?
Patria, bonis, amicis, genitoribus abero 1
Abero foro, palaestra, stadio et gymnasiis 1 CO
Miser, ah miser, querendum est etiam atque
etiam, anime.
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 50 CATULLUS. XL1.
Quod enim genus figurae est, ego non quod ha-
buerim 1
Ego puber, ego adolescens, ego epbebus, ego puer,
Ego gymnasi fui flos; ego eram decus olei.
Mihi januae frequentes, mihi limina tepida, 65
Mihi floridis corollis redimita domus erat,
Linquendum ubi esset orto mihi sole cubiculum.
Egone Deum ministra, et Cybeles famula ferar?
Ego Maenas, ego mei pars, ego vir sterilis ero 1
Ego viridis algida Idae nive amicta loca colam? 70
Ego vitam agam sub altis Phrygiae columinibus,
Ubi cerva silvicultrix, ubi aper nemorivagus?
Jam jam dolet, quod egi, jam jamque poenitet.
Roseis ut huic labellis palans sonitus abiit, 74
Geminas Deorum ad aures nova nuntia referens,
Ibi juncta juga resolvens Cybele leonibus,
Laevumque pecoris hostem stimulans, ita loquitur:
Agedum, inquit, age ferox, i: face ut hinc, furo-
ribus,
Face ut hinc, furoris ictu, reditum in nemora
ferat,
Mea libere minis qui fugere imperia cupit. 80
Age, caede terga cauda: tua verbera patere:
Face cuncta mugienti fremitu loca retonent:
llutilam ferox torosa cervice quate jubam.
Ait haec minax Cybelle, religatque juga manu.
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS. XL1I. 51
Ferus, ipse sese adhortans, rapidum incitat an-
imum: 85
Vadit, fremit, refringit virgulta pede vago.
At ubi ultima albicantis loca litoris adiit,
Tenerumque vidit Atyn prope marmora pelagi,
Facit impetum. Ule demens fugit in nemora fera.
Ibi semper omne vitae spatium famula fuit. 90
Dea, magna Dea, Cybelle, Didymi Dea domina,
Procul a meat tuus sit furor omnis, hera, domo:
Alios age incitatos, alios age rabidos.
CARMEN XLII.
Nuptics Pelei et Thetidos.
Peliaco quondam prognatae vertice pinus
Dicuntur liquidas Neptuni Dasse per undas
Phasidos ad fluctus, et fines iEetaeos;
Cum lecti juvenes, Argivae robora pubis,
Auratam optantes Colchis avertere pellem, 5
Ausi sunt vada salsa cita decurrere puppi,
Co3rula verrentes abiegnis aequora palmis;
Diva quibus, retinens in summis urbibus arces,
Ipsa levi fecit volitantem flamine currum,
Pinea conjungens inflexae texta carinae. 10
Illa rudem cursu prima imbuit Amphitriten.
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 52 CATULLUS. XLH.
Quae simul ac rostro ventosum proscidit eequor,
Tortaque remigio spumis incanduit unda;
Emersere feri candenti e gurgite vultus,
jEquorea e monstrum Nerei'des admirantes; 15
Ulaque, haudque alia, viderunt luce marinas
Mortales oculi nudato corpore nymphas,
Nutricum tonus exstantes e gurgite cano.
Tum Thetidis Peleus incensus fertur amore: 19
Tum Thetis humanos non despexit hymenaeos:
Tum Thetidi pater ipse jugandum Pelea sensit.
O nimis optato saeclorum tempore nati
Heroes, salvete, Deum genus! o bona mater!
Vos ego saepe meo vos carmine compellabo.
Teque adeo eximie taedis felicibus aucte, 25
Thessaliae columen, Peleu, quoi Jupiter ipse,
Ipse suos Divum genitor concessit amores.
Tene Thetis tenuit pulcherrima Neptunine?
Tene suam Tethys concessit ducere neptem,
Oceanusque, mari totum qui amplectitur orbem 1
Quae simul optatae finito tempore luces 31
Advenere, domum conventu tota frequentat
Thessalia: oppletur laetanti regia coetu:
Dona ferunt: prae se declarant gaudia vultu.
Deseritur Scyros: linquunt Phthiotica Tempe,
Cranonisque domos, ac moenia Larissaea: 36
Pharsaliam coeunt, Pharsalia tecta frequentant.
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS. XLII. 53
Rura colit nemo: mollescunt colla juvencis:
Non humilis curvis purgatur vinea rastris:
Non glebam prono convellit vomere taurus: 40
Non falx attenuat frondatorum arboris umbram:
Squalida desertis robigo infertur aratris.
Ipsius at sedes (quacumque opulenta recessit
Regia) fulgenti splendent auro, atque argento.
Candet ebur soliis; collucent pocula mensis: 45
Tota domus gaudet regali splendida gaza.
Pulvinar vero Divae geniale locatur
,Sedibus in mediis, Indo quod dente politum .
Tincta tegit roseo conchyli purpura fuco.
Haec vestis, priscis hominum variata figuris, 50
Heroum mira virtutes indicat arte.
Namque fluentisono prospectans litore Diae
Thesea cedentem celeri cum classe tuetur
Indomitos in corde gerens Ariadna furores:
Necdum etiam sese, quae visit, visere credit; 55
Utpote fallaci quae tum primum excita somno
Desertam in sola miseram se cernit arena.
Immemor at juvenis fugiens pellit vada remis,
Irrita ventosae linquens promissa procellae:
Quem procul ex alga moestis Minoi's ocellis, 60
Saxea ut effigies bacchantis prospicit Euoe,
Prospicit, et magnis cUrarum fluctuat undis,
Non flavo retinens subtilem vertice mitran
5
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 54 CATULLUS. XLII.
Non contecta levi velatum pectus amictu,
Non tereti strophio luctantes vincta papillas; 65
Omnia quae, toto delapsa e corpore passim,
Ipsius ante pedes, fluctus salis alludebant.
Sed neque tum mitrae, neque tum fluitantis
amictus
Illa vicem curans, toto ex te pectore, Theseu,
Toto animo, tota pendebat perdita mente. 70
Ah misera! assiduis quam luctibus externavit
Spinosas Erycina serens in pectore curas
Illa tempestate, ferox quo tempore Theseus,
Egressus curvis e litoribus Piraeei,
Atligit injusti regis Gortynia tecta. 75
Nam perhibent, olim, crudeli peste coactam
Androgeoneae pumas exsolvere caedis,
Electos juvenes simul, et decus innuptarum,
Cecropiam solitam esse dapem dare Minotauro:
Quis angusta malis cum moenia vexarentur, 80
Ipse suum Theseus pro caris corpus Athenis
Projicere optavit potius, quam talia Cretam
Funera Cecropia e ne-funera portarentur.
Atque ita nave levi nitens ac lenibus auris,
Magnanimum ad Minoa venit, sedesque superbas.
Hunc simul ac cupido conspexit lumine virgo 86
Regia, quam suaves exspirans castus odores
Lectulus in molli complexu matris alebat;
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS. XLII. 55
(Quales Eurotae progignunt flumina myrtos,
Aurave distinctos educit verna colores) 90
Non prius ex illo flagrantia declinavit
Lumina, quam cuncto concepit pectore flammam
Funditus, atque imis exarsit tota medullis.
Heu! misere exagitans immiti corde furores,
Sancte puer, curis hominum qui gaudia mis-
ces, 95
Quaeque regis Golgos, quaeque Idalium fron-
dosum, .
Qualibus incensam jactastis mente puellam
Fluctibus, in flavo saepe hospite suspirantem!
Quantos illa tulit languenti corde timores!
Quantum saepe magis fulgore expalluit auri! 100
Cum, saevum cupiens contra contendere mon-
strum,
Aut mortem oppeterit Theseus, aut praemia
laudis.
Non ingrata, tamen frustra, munuscula Divis
Promiitens, tacito suspendit vota labello.
Nam, velut in summo quatientem brachia
Tauro 105
Quercum, aut conigeram sudanti corpore pinum,
Indomitus turbo, contorquens flamine robur,
Eruit; illa procul, radicibus exturbata,
Prona cadit, lateque et comminusobvia frangens;
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 56 CATULLUS. XLU.
Sic domito saevum prostravit corpore Theseus 110
Nequidquam vanis jactantem cornua ventis.
Inde pedem sospes multa cum Iaude reflexit,
Errabunda regens tenui vestigia filo;
Ne labyrintheis e flexibus egredientem
Tecti frustraretur inobservabilis error. 115
Sed quid ego, a primo digressus carmine, plura
Commemorem? ut linquens genitoris filia vultum,
Ut consanguinea e complexum, ut denique matris,
[Quae misera in nata flevit deperdita,] laeta
Omnibus his Thesei dulcem praeoptarit amorem?
Aut ut vecta ratis spumosa ad litora Diae 1 121
Aut ut eam, tristi devinctam lumina somno,
Liquerit immemori discedens pectore conjux?
Saepe illam perhibent ardenti corde furentem
Clarisonas imo fudisse e pectore voces, 125
Ac tum praeruptos tristem conscendere montes,
Unde aciem in pelagi vastos protenderet ccstus;
Tum tremuli salis adversas procurrere in undas,
Mollia nudatae tollentem tegmina surae;
Atque hffic extremis moestam dixisse querelis, 130
Frigidulos udo singultus ore cientem:
Siccine me, patriis avectam, perfide, ab oris,
Perfide, deserto liquisti in litore, Theseu 1
Siccine, discedens, neglecto numine Divum,
Immemor,ah! devotadomumperjuriaportas? 135
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS. XLII. 57
Nullane res potuit crudelis flectere mentis
Consilium? tibi nulla fuit dementia praesto,
Immite ut nostri vellet [miserescere] pectus?
At non haec quondam nobis promissa dedisti
Voce : mihi non hoc miserae sperare jubebas; 140
Sed connubia laeta, sed optatos hymenaios;
Quae cuncta aerii discerpunt irrita venti.
Jam jam nulla viro juranti femina credat;
Nulla viri speret sermones esse fideles:
Qui, dum aliquid cupiens animus praegestit
apisci, 145
Nil metuunt jurare, nihil promittere parcunt:
Sed, simul ac cupidae mentis satiata libido est,
Dicta nihil metuere, nihil perjuria curant.
Certe ego te in medio versantem turbine leti
Eripui, et potius germanum amiltere crevi, 150
Quam tibi fallaci supremo in tempore deessem.
Pro quo, dilaceranda feris dabor alitibusque
Praeda; neque injecta tumulabor mortua terra.
Quaenam te genuit sola sub rupe leaena?
Quod mare conceptum spumantibus exspuit
undis? 155
Quae Syrtis, quae Scylla vorax, quae vasta
Charybdis,
Talia qui reddis pro dulci praemia vita?
Si tibi non cordi fuerant connubia nostra,
5*
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 58 CATULLUS. XLH.
Saeva quod horrebas prisci praecepta parentis;
Attamen in vestras potuisti ducere sedes, 160
Quae tibi jucundo famularer serva labore,
Candida permulcens liquidis vestigia lymphis,
Purpureave tuum consternens veste cubile. <
Sed quid ego ignaris nequidquam conqueror
auris,
Externata malo, qurc, nullis sensibus auctae, 165
Nec missas audire queunt, nec reddere voces 1
Ille autem prope jam mediis versatur in undis;
Nec quisquam apparet vacua mortalis in alga.
Sic, nimis insultans extremo tempore, saeva
Fors etiam nostris invidit questibus aures. 170
Jupiter omnipotens! utinam ne tempore primo
Gnossia Cecropias tetigissent litora puppes;
Indomito nec dira ferens stipendia tauro
Perfidus in Cretam religasset navita funem; .
Nec malus hic, celans dulci crudelia forma 175
Consilia, in nostris requiesset sedibus hospes!
Nam quo me referam? quali spe perdita nitar?
[Idomeniosne] petam montes! at, gurgite lato
Discemens, ponti truculentum dividit aequor.
An patris auxilium sperem? quemne ipsa reliqui,
Respersum juvenem fraterna caede secuta? 181
Conjugis an fido consoler memet amore 1
Quine fugit lentos incurvans gurgite remos 1
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS. XLII. 59
Praeterea litus, nullo sola insula tecto:
Nec patet egressus, pelagi cingentibus undis. 185
Nulla fugEE ratio; nulla spes: omnia muta,
Omnia sunt deserta: ostentant omnia letum.
Non tamen ante mihi languescent lumina morte,
Nec prius a fesso secedent corpore sensus, 189
Quam justam a Divis exposcam prodita multam,
Coelestumque fidem postrema comprecer hora.
Quare, facta virum multantes vindice poena,
Eumenides, quibus anguineo redimita capillo
Froris exspirantes praportat pectoris iras,
Huc huc adventate, meas audite querelas, 195
Quas ego (va3 misera e ! ) extremis proferre me-
dullis
Cogor, inops, ardens, amenti caeca furore.
Quae quoniam vere nascuntur pectore ab imo,
Vos nolite pati nostrum vanescere luctum:
Sed, quali solam Theseus me mente reliquit, 200
Tali mente, Deae, funestet seque suosque.
Has postquam moesto profudit pectore voces,
Supplicium seevis exposcens anxia factis;
Annuit invicto Coelestum numine rector; 204
Quo tunc et tellus, atque horrida contremuerunt
JEquora, concussitque micantia sidera mundus.
Ipse autem caeca mentem caligine Theseus
Consitus, oblito dimisit pectore cuncta,
"
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 60 CATULLUS. XLII.
Quae mandata prius constanti mente tenebat:
Dulcia nec mcesto sustollens signa parenti, 210
Sospitem et ereptum se ostendit visere portum.
Namque ferunt, olim classi cum, mcenia Divae
Linquentem, natum ventis concrederet ^Egeus,
Talia complexum juveni mandata dedisse:
Nate, mihi longa jucundior unice vita, 215
Nate, ego quem in dubios cogor dimittere casus,
Reddite in extremae nuper mihi fine senectae,
Quandoquidem fortuna mea, ac tua fervida virtus
Eripit invito mihi te, quoi languida nondum
Lumina sunt nati cara saturata figura; 220
Non ego te gaudens laetanti pectore mittam,
Nec te ferre sinam Fortune signa secundiE:
Sed primum multas expromam mente quere-
las,
Canitiem terra atque infuso pulvere fcedans:
Inde infecta vago suspendam linteamalo, 225
Nostros ut luctus, nostraeque incendia mentis,
Carbasus obscura dicat ferrugine Ibera.
Quod tibi si sancti concesserit incola Itoni,
(Qu33 nostrum genus ac sedes defendere fretis
Annuit) ut tauri respergas sanguine dextram; 230
Tum vero facito, ut memori tibi condita corde
Haec vigeant mandata; nec ulla obliteret aetas:
Ut, simul ac nostros invisent lumina collcs,
^
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS. XLII. 61
Funestam antennae deponant undique vestem,
Candidaque intorti sustollant vela rudentes, 235
[Lucida qua splendent sumrai carchesia mali:]
Quamprimum cernens ut laeta gaudia mente
Agnoscam, cum te reducem aetas prospera sistet.
Haec mandata prius constant! mente tenentem
Thesea, ceu pulsae ventorum flamine nubes 240
Aerium nivei montis, liquere, cacumen.
At pater, ut summit prospectum ex arce petebat,
Anxia in assiduos absumens lumina fletus,
Cum primum infiati conspexit lintea veli,
Praecipitem sese scopulorum e vertice jecit, 245
Amissum credens immiti Thesea fato.
Sic, funesta domus ingressus tecta paternal
Morte, ferox Theseus, qualem Minoi'di luctum
Obtulerat, mente immemori talem ipse recepit.
Qua; tum prospectans cedentem moesta cari-
nam, 250
Multiplices animo volvebat saucia curas.
At parte ex alia florens volitabat Iacchus,
Cum thiaso Satyrorum, et Nysigenis Silenis,
Tequaerens, Ariadna, tuoque incensus amore; 254
Qui tum alacres passim lymphata mente furebant,
Euos bacchantes, Euoe, capita inflectentes.
Horum pars tecta quatiebaut cuspide thyrsos;
Pars e divulso raptabant membra juvenco;
r
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 62 CATULLUS. XLII.
Pars sese tortis serpentibus incingebant;
Pars obscura cavis celebrabant orgia cistis, 260
Orgia, quae frustra cupiunt audire profani:
Plangebant alii proceris tympana palmis,
Aut tereti tenues tinnitus aere ciebant.
Multis raucisonos efflabant cornua bombos,
Barbaraque borribili stridebat tibia cantu. 265
Talibus amplifice vestis decorata figuris .
Pulvinar complexa suo velabat amictu.
Quae postquam cupide spectando Thessala pubes
Expleta est, Sanctis coepit decedere Divis.
Hic qualis flatu placidum mare matutino 270
Horrificans Zephyrus proclivas incitat undas,
Aurora exoriente, vagi sub lumina solis;
Quae tarde primum dementi flamine pulsae
Procedunt, leni resonant plangore cachinni:
Post, vento crescente, magis magis increbrc-
scunt, 275
Purpureaque procul nantes a luce refulgent:
Sic tum vestibuli linquentes regia tecta,
Ad se quisque vago passim pede discedebant.
Quorum post abitum, princeps e vertice Peli
Advenit Chiron portans silvestria dona: 280
Nam quotcumque ferunt campi, quos Thessala
magnis
Montibus ora creat, quos propter fluminis undas
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS, -^jj 63
Aura parit flores tepidi fecundax. ^rtmi,
Hos indistinctis plexos tulit ipse corollis,
Quis permulsa domus jucundo risit odore. 285
Confestim Peneos adest, viridantia Tempe,
Tempe, quae silvae cingunt superimpendentes,
Mncmonidum, linquens, doctis celebranda cho-
re is,
Non vacuus: namque ille tulit radicitus altas
Fagos, ac recto proceras stipite laurus, 290
Non sine nutanti platano, lentaque sorore
Flammati Phaethontis, et aeria cupressu:
Haec circum sedes late contexta locavit,
Vestibulum ut molli velatum fronde vireret.
Post hunc consequitur sollerti corde Prometheus,
Extenuata gerens veteris vestigia poenae; 296
Quaia quondam, silici restrictus membra catena,
Persolvit, pendens e verticibus praeruptis.
Inde pater Divum, sancta cum conjuge, natisque
Advenit coelo, te solum, Phoebe, relinquens, 300
Unigenamque simul cultricem montibus Idri:
Pelea nam, tecum pariter, soror adspernata est,
Nec Thetidis taedas voluit celebrare jugales.
Qui postquam niveos flexerunt sedibus artus,
Large multiplici constructae sunt dape mensae; 305
Cum iterea, infirmo quatientes corpora motu,
Veridicos Parca? coeperunt edere cantus.
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 64 catw
/^
His corpus, ^V*^
? undique quer-
cus, H
Candida purpurea . x ixerat ora:
At roseo niveau resideba ttae,
iEternumque manus carpb ^borem.
Larva colum molli lana. retinebix \tum:
Dextera tum leviter deducens file lis
Formabat digitis; turn prono in p i torquens
Libratum tereti versabat turbine fusum: 315
Atque ita decerpens aequabat semper opus dens j
Laneaque aridulis haerebant morsa labellis,
Quae prius in levi fuerant exstantia filo.
Ante pedes autem candentis mollia lana
e
Vellera virgati custodibant calatbisci. 320*
Hae tum clarisona pellentes vellera voce,
Talia divino fuderunt carmine fata,
Carmine, perfidiae quod post nulla arguet a? tas:
O decus eximium, inagnis virtutibus augens,
Emathiae tutamen opis, clarissime nato! 325
Accipe, quod la? ta tibi pandunt luce sorores,
Veridicum oraclum: sed vos, quae fata sequuntur,
Currite, ducentes subtemina, currite, fusi.
Adveniet tibi jam portans optata maritis
Hesperus: adveniet fausto cum sidere conjux, 330
Quas tibi flexanimo mentem perfundat amore,
Languidulosque paret tecum conjungere somnos,
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS. XLII. 65
Levia substernens robusto brachia collo.
Currite, ducentes subtemina, currite, fusi.
Nulla domus tales unquam contexit amores: 335
Nullus amor tali conjunxit foedere amantes,
Qualis adest Thetidi, qualis concordia Peleo.
Currite, ducentes subtemina, currite, fusi.
Nascetur vobis expers terroris Achilles,
Hostibus haud tergo, sed forti pectore, notus: 340
Qui, persaepe vago victor certamine cursus,
Flammea praevertet celeris vestigia cervae.
Currite, ducentes subtemina, currite, fusi.
Non illi quisquam bello se conferet heros,
Cum Phrygii Teucro manabunt sanguine rivi; 345.
Troi'caque obsidens longinquo moenia bello
Perjuri Pelopis vastabit tertius haeres.
Currite, ducentes subtemina, currite, fusi.
Illius egregias virtutes, claraque facta,
Saepe fatebuntur natorum in funere matres; 350
Cum in cinerem canos solvent a vertice crines,
Putridaque infirmis variabunt pectora palmis.
Currite, ducentes subtemina, currite, fusi.
Namque, velut densas prosternens cultor aris-
tas,
Sole sub ardenti flavcntia demetit arva, 355.
Trojugenum infesto prosternet corpora ferro.
Currite, ducentes subtemina, currite, fusL
6
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 66 CATULLUS. XLII.
Testis erit magnis virtutibus unda Scamandri,
Quob passim rapido diffunditur Hellesponto:
Quojus iter caesis angustans corporum acer-
vis, 360
Alta tepefaciet permixta flumiua caede.
Currite, ducentes subtemina, currite, fusi.
Denique testis erit morti quoque dedita praeda,
Cum teres, excelso coacervatum aggere, bustum
Excipiet niveos perculsaa virginis artus. 365
Currite, ducentes subtemina, currite, fusi.
Nam, simul ac fessis dederit fors copiam
Achivis
Urbis Dardaniae Neptunia solvere vincla,
Alta Polyxenia madeiient caede sepulcra;
Quae, velut ancipiti succumbens victima ferro, 370
Projiciet truncum submisso poplite corpus.
Currite, ducentes subtemina, currite, fusi.
Qoare agite, optatos animi conjungite amores;
Accipiat conjux felici foedere Divam:
Dedatur cupido jamdudum nupta marito. 375
Currite, ducentes subtemina, currite, fusi.
Non illam nutrix orienti luce revisens,
Hesterno collum pcterit circumdare filo.
Currite, ducentes subtemina, currite, fusi.
Anxia nec mater, discordis moesta puellae 380
Seoubitu, caros mittet sperare nepotes.
? CATULLUS. XL. 46
Complexu matris retinentera avellere natam,
Et juveni ardenti castam donare puellam?
Quid faciant hostes capta crudelius urbe 1
Hymen o Hymenaee! Hymen ades o Hymenaee!
Juvenes.
Hespere, qui ccelo lucet jucundior ignis 1 26
Qui desponsa tua firmes connubia fiamma,
[Quae] pepigere viri, pepigerunt ante parentes;
Nec junxere prius quam se tuus extulit ardor.
Quid datur a Divis felici optatius hora 1 30
Hymen o Hymenaee! Hymen ades o Hymenaee!
Puella.
Hesperus e nobis, aequales, abstulit unam.
Namque tuo adventu vigilat custodia semper.
Nocte latent fures, quos idem saepe, revertens,
Hespere, mutato comprendis nomine eosdem. 35
Juvenes.
**** *
At lubet innuptis ficto te carpere questu.
Quid tum si carpunt, tacita quem mente requi-
runt?
runt:
Hymen o Hymenaee! Hymen ades o Hymenaee
4*
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 46 CATULLUS. XL.
Puella.
Ut flos in septis secretus nascitur hortis,
Ignotus pecori, nullo contusus aratro, 40
Quem mulcent aurae, firmat sol, educat imber:
Multi illum pueri, multoe optavere puellae:
Idem cum tenui carptus defloruit ungui,
Nulli illum pueri, nullae optavere puellae:
Sic virgo, dum intacta manet, dum cara suis est. 45
Cum castum amisit polluto corpore florem,
Nec pueris jucunda manet, nec cara puellis.
Hymen o Hymenaee! Hymen ades o Hymenaee!
Juvenes.
Ut vidua in nudo vitis quae nascitur arvo,
Nunquam se extollit, nunquam mitem educat
uvam; 50
Sed, tenerum prono deflectens pondere corpus,
Jam jam contingit summum radice flagellum:
Hanc nulli agricolce, nulli ac coluere juvenci:
At, si forte eadem est ulmo conjiincta marito,
Multi illam agricolae, multi ac coluere juvenci: 55
Sic virgo, dum intacta manet, dum inculta senes-
cit:
Cum par connubium maturo tempore adepta est,
Cara viro magis, et minus est invisa parenti.
Et tu ne pugna cum tali conjuge, virgo.
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLtlS. XLI. 47
Non aequum est pugnare, pater quoi tradidit ipse,
Ipse pater cum matre, quibus parere necesse
est. 61
Virginitas non totatuaest: ex parteparentum est:
Tertia pars patri data, pars data tertia matri;
Tertia sola tua est: noli pugnare duobus,
Qui genero sua jura simul cum dote dederunt. 65
Hymen o Hymenaee! Hymen ades o Hymenaee!
CARMEN XLI.
Dc Atye.
Super alta vectus Atys celeri rate maria,
Phrygium nemus cilato cupide pede tetigit,
Adiitque opaca silvis redimita loca Deae:
Stimulatus ubi furenti rabie, vagus animi,
Devolvit illa acuta sibi pondera silice. 5
Itaque ut relicta sensit sibi membra sine viro,
Et jam recente terra sola sanguine maculans,
Niveis citata cepit manibus leve typanum,
Typanum, tubam, Cybelle, tua, Mater, initia:
Quatiensque terga tauri teneris cava digitis, 10 f
Canere haec suis adorta est tremebunda comitibus:
Agite, ite ad alta, Gallae, Cybeles nemora simul i
Simul ite, Dindymenae dominae vaga pecora,
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 48 CATULLUS. XLI.
Aliena quae petentes, velut cxsules, loca, 14
Sectam meam exsecutae, duce me, mihi comites,
Rapidum salum tulistis, truculentaque pelagi,
Et corpus evirastis Veneris nimio odio.
Hilarate herae citatis erroribus animum.
Mora tarda mente cedat: simul ite, sequimini
Phrygian! ad domum Cybelles, Phrygia ad ne-
mora Dea, 20
Ubi cymbalum sonat vox, ubi tympana reboant,
Tibicen ubi canit Phryx curvo grave calamo,
Ubi capita Maenades vi jaciunt hederigerae,
Ubi sacra sancta acutis ululatibus agitant,
Ubi suevit illa Divae volitare vaga cohors; 2. ",
Quo nos decet citatis celerare tripudiis.
Simul haec comitibus Atys cecinit, notha mulier,
Thiasus repente Unguis trepidantibus ululat,
Leve tympanum remugit, cava cymbala recre-
pant. 29
Viridem citus adit Idam properante pede chorus.
Furibunda simul, anhelans, vaga vadit, animi
egens,
Comitata tympano Atys,. per opaca nemora dux,
Veluti juvenca vitans onus indomita jugi.
Rapidee ducem sequuntur Gallae pede propero.
Itaque, ut domum Cybelles tetigere, lassulae 35
Nimio e Iabore, somnum capiunt sine Cerere.
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS. XLI. 49
Piger his Iabantes languore oculos sopor operit.
Abit in quiete molli rabidus furor animi.
Sed ubi oris aurei Sol radiantibus oculis 39
Lustravit aethera album, sola dura, mare ferum,
Pepulitque noctis umbras vegetis sonipedibus;
Ibi somnus excitum Atyn fugiens citus abiit:
Trepidantem eum recepit Dea Pasithea sinu.
Ita de quiete molli, rabida sine rabie,
Simul ipsa pectore Atys sua facta recoluit, 45
Liquidaque mente vidit sine quis, ubique foret;
Animo aestuante rursum reditum ad vada tetulit:
Ibi maria vasta visens Iacrymantibus oculis,
Patriam allocuta voce est ita mcesta miseriter:
Patria o mea creatrix ! patriaomeagenitrix! 50
Ego quam miser relinquens, dominos ut herifugae
Famuli solent, ad Idee tetuli nemora pedem;
Ut apud nivem et ferarum gelida stabula forem,
Et earum omnia adirem furibunda latibula:
Ubinam, aut quibus locis te positam, patria, rear?
Cupit ipsa pupula ad te sibi dirigere aciem, 56
Rabie fera carens dum breve tempus animus est.
Egone a mea remota haec ferar in nemora domo?
Patria, bonis, amicis, genitoribus abero 1
Abero foro, palaestra, stadio et gymnasiis 1 CO
Miser, ah miser, querendum est etiam atque
etiam, anime.
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 50 CATULLUS. XL1.
Quod enim genus figurae est, ego non quod ha-
buerim 1
Ego puber, ego adolescens, ego epbebus, ego puer,
Ego gymnasi fui flos; ego eram decus olei.
Mihi januae frequentes, mihi limina tepida, 65
Mihi floridis corollis redimita domus erat,
Linquendum ubi esset orto mihi sole cubiculum.
Egone Deum ministra, et Cybeles famula ferar?
Ego Maenas, ego mei pars, ego vir sterilis ero 1
Ego viridis algida Idae nive amicta loca colam? 70
Ego vitam agam sub altis Phrygiae columinibus,
Ubi cerva silvicultrix, ubi aper nemorivagus?
Jam jam dolet, quod egi, jam jamque poenitet.
Roseis ut huic labellis palans sonitus abiit, 74
Geminas Deorum ad aures nova nuntia referens,
Ibi juncta juga resolvens Cybele leonibus,
Laevumque pecoris hostem stimulans, ita loquitur:
Agedum, inquit, age ferox, i: face ut hinc, furo-
ribus,
Face ut hinc, furoris ictu, reditum in nemora
ferat,
Mea libere minis qui fugere imperia cupit. 80
Age, caede terga cauda: tua verbera patere:
Face cuncta mugienti fremitu loca retonent:
llutilam ferox torosa cervice quate jubam.
Ait haec minax Cybelle, religatque juga manu.
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS. XL1I. 51
Ferus, ipse sese adhortans, rapidum incitat an-
imum: 85
Vadit, fremit, refringit virgulta pede vago.
At ubi ultima albicantis loca litoris adiit,
Tenerumque vidit Atyn prope marmora pelagi,
Facit impetum. Ule demens fugit in nemora fera.
Ibi semper omne vitae spatium famula fuit. 90
Dea, magna Dea, Cybelle, Didymi Dea domina,
Procul a meat tuus sit furor omnis, hera, domo:
Alios age incitatos, alios age rabidos.
CARMEN XLII.
Nuptics Pelei et Thetidos.
Peliaco quondam prognatae vertice pinus
Dicuntur liquidas Neptuni Dasse per undas
Phasidos ad fluctus, et fines iEetaeos;
Cum lecti juvenes, Argivae robora pubis,
Auratam optantes Colchis avertere pellem, 5
Ausi sunt vada salsa cita decurrere puppi,
Co3rula verrentes abiegnis aequora palmis;
Diva quibus, retinens in summis urbibus arces,
Ipsa levi fecit volitantem flamine currum,
Pinea conjungens inflexae texta carinae. 10
Illa rudem cursu prima imbuit Amphitriten.
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 52 CATULLUS. XLH.
Quae simul ac rostro ventosum proscidit eequor,
Tortaque remigio spumis incanduit unda;
Emersere feri candenti e gurgite vultus,
jEquorea e monstrum Nerei'des admirantes; 15
Ulaque, haudque alia, viderunt luce marinas
Mortales oculi nudato corpore nymphas,
Nutricum tonus exstantes e gurgite cano.
Tum Thetidis Peleus incensus fertur amore: 19
Tum Thetis humanos non despexit hymenaeos:
Tum Thetidi pater ipse jugandum Pelea sensit.
O nimis optato saeclorum tempore nati
Heroes, salvete, Deum genus! o bona mater!
Vos ego saepe meo vos carmine compellabo.
Teque adeo eximie taedis felicibus aucte, 25
Thessaliae columen, Peleu, quoi Jupiter ipse,
Ipse suos Divum genitor concessit amores.
Tene Thetis tenuit pulcherrima Neptunine?
Tene suam Tethys concessit ducere neptem,
Oceanusque, mari totum qui amplectitur orbem 1
Quae simul optatae finito tempore luces 31
Advenere, domum conventu tota frequentat
Thessalia: oppletur laetanti regia coetu:
Dona ferunt: prae se declarant gaudia vultu.
Deseritur Scyros: linquunt Phthiotica Tempe,
Cranonisque domos, ac moenia Larissaea: 36
Pharsaliam coeunt, Pharsalia tecta frequentant.
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS. XLII. 53
Rura colit nemo: mollescunt colla juvencis:
Non humilis curvis purgatur vinea rastris:
Non glebam prono convellit vomere taurus: 40
Non falx attenuat frondatorum arboris umbram:
Squalida desertis robigo infertur aratris.
Ipsius at sedes (quacumque opulenta recessit
Regia) fulgenti splendent auro, atque argento.
Candet ebur soliis; collucent pocula mensis: 45
Tota domus gaudet regali splendida gaza.
Pulvinar vero Divae geniale locatur
,Sedibus in mediis, Indo quod dente politum .
Tincta tegit roseo conchyli purpura fuco.
Haec vestis, priscis hominum variata figuris, 50
Heroum mira virtutes indicat arte.
Namque fluentisono prospectans litore Diae
Thesea cedentem celeri cum classe tuetur
Indomitos in corde gerens Ariadna furores:
Necdum etiam sese, quae visit, visere credit; 55
Utpote fallaci quae tum primum excita somno
Desertam in sola miseram se cernit arena.
Immemor at juvenis fugiens pellit vada remis,
Irrita ventosae linquens promissa procellae:
Quem procul ex alga moestis Minoi's ocellis, 60
Saxea ut effigies bacchantis prospicit Euoe,
Prospicit, et magnis cUrarum fluctuat undis,
Non flavo retinens subtilem vertice mitran
5
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 54 CATULLUS. XLII.
Non contecta levi velatum pectus amictu,
Non tereti strophio luctantes vincta papillas; 65
Omnia quae, toto delapsa e corpore passim,
Ipsius ante pedes, fluctus salis alludebant.
Sed neque tum mitrae, neque tum fluitantis
amictus
Illa vicem curans, toto ex te pectore, Theseu,
Toto animo, tota pendebat perdita mente. 70
Ah misera! assiduis quam luctibus externavit
Spinosas Erycina serens in pectore curas
Illa tempestate, ferox quo tempore Theseus,
Egressus curvis e litoribus Piraeei,
Atligit injusti regis Gortynia tecta. 75
Nam perhibent, olim, crudeli peste coactam
Androgeoneae pumas exsolvere caedis,
Electos juvenes simul, et decus innuptarum,
Cecropiam solitam esse dapem dare Minotauro:
Quis angusta malis cum moenia vexarentur, 80
Ipse suum Theseus pro caris corpus Athenis
Projicere optavit potius, quam talia Cretam
Funera Cecropia e ne-funera portarentur.
Atque ita nave levi nitens ac lenibus auris,
Magnanimum ad Minoa venit, sedesque superbas.
Hunc simul ac cupido conspexit lumine virgo 86
Regia, quam suaves exspirans castus odores
Lectulus in molli complexu matris alebat;
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS. XLII. 55
(Quales Eurotae progignunt flumina myrtos,
Aurave distinctos educit verna colores) 90
Non prius ex illo flagrantia declinavit
Lumina, quam cuncto concepit pectore flammam
Funditus, atque imis exarsit tota medullis.
Heu! misere exagitans immiti corde furores,
Sancte puer, curis hominum qui gaudia mis-
ces, 95
Quaeque regis Golgos, quaeque Idalium fron-
dosum, .
Qualibus incensam jactastis mente puellam
Fluctibus, in flavo saepe hospite suspirantem!
Quantos illa tulit languenti corde timores!
Quantum saepe magis fulgore expalluit auri! 100
Cum, saevum cupiens contra contendere mon-
strum,
Aut mortem oppeterit Theseus, aut praemia
laudis.
Non ingrata, tamen frustra, munuscula Divis
Promiitens, tacito suspendit vota labello.
Nam, velut in summo quatientem brachia
Tauro 105
Quercum, aut conigeram sudanti corpore pinum,
Indomitus turbo, contorquens flamine robur,
Eruit; illa procul, radicibus exturbata,
Prona cadit, lateque et comminusobvia frangens;
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 56 CATULLUS. XLU.
Sic domito saevum prostravit corpore Theseus 110
Nequidquam vanis jactantem cornua ventis.
Inde pedem sospes multa cum Iaude reflexit,
Errabunda regens tenui vestigia filo;
Ne labyrintheis e flexibus egredientem
Tecti frustraretur inobservabilis error. 115
Sed quid ego, a primo digressus carmine, plura
Commemorem? ut linquens genitoris filia vultum,
Ut consanguinea e complexum, ut denique matris,
[Quae misera in nata flevit deperdita,] laeta
Omnibus his Thesei dulcem praeoptarit amorem?
Aut ut vecta ratis spumosa ad litora Diae 1 121
Aut ut eam, tristi devinctam lumina somno,
Liquerit immemori discedens pectore conjux?
Saepe illam perhibent ardenti corde furentem
Clarisonas imo fudisse e pectore voces, 125
Ac tum praeruptos tristem conscendere montes,
Unde aciem in pelagi vastos protenderet ccstus;
Tum tremuli salis adversas procurrere in undas,
Mollia nudatae tollentem tegmina surae;
Atque hffic extremis moestam dixisse querelis, 130
Frigidulos udo singultus ore cientem:
Siccine me, patriis avectam, perfide, ab oris,
Perfide, deserto liquisti in litore, Theseu 1
Siccine, discedens, neglecto numine Divum,
Immemor,ah! devotadomumperjuriaportas? 135
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS. XLII. 57
Nullane res potuit crudelis flectere mentis
Consilium? tibi nulla fuit dementia praesto,
Immite ut nostri vellet [miserescere] pectus?
At non haec quondam nobis promissa dedisti
Voce : mihi non hoc miserae sperare jubebas; 140
Sed connubia laeta, sed optatos hymenaios;
Quae cuncta aerii discerpunt irrita venti.
Jam jam nulla viro juranti femina credat;
Nulla viri speret sermones esse fideles:
Qui, dum aliquid cupiens animus praegestit
apisci, 145
Nil metuunt jurare, nihil promittere parcunt:
Sed, simul ac cupidae mentis satiata libido est,
Dicta nihil metuere, nihil perjuria curant.
Certe ego te in medio versantem turbine leti
Eripui, et potius germanum amiltere crevi, 150
Quam tibi fallaci supremo in tempore deessem.
Pro quo, dilaceranda feris dabor alitibusque
Praeda; neque injecta tumulabor mortua terra.
Quaenam te genuit sola sub rupe leaena?
Quod mare conceptum spumantibus exspuit
undis? 155
Quae Syrtis, quae Scylla vorax, quae vasta
Charybdis,
Talia qui reddis pro dulci praemia vita?
Si tibi non cordi fuerant connubia nostra,
5*
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 58 CATULLUS. XLH.
Saeva quod horrebas prisci praecepta parentis;
Attamen in vestras potuisti ducere sedes, 160
Quae tibi jucundo famularer serva labore,
Candida permulcens liquidis vestigia lymphis,
Purpureave tuum consternens veste cubile. <
Sed quid ego ignaris nequidquam conqueror
auris,
Externata malo, qurc, nullis sensibus auctae, 165
Nec missas audire queunt, nec reddere voces 1
Ille autem prope jam mediis versatur in undis;
Nec quisquam apparet vacua mortalis in alga.
Sic, nimis insultans extremo tempore, saeva
Fors etiam nostris invidit questibus aures. 170
Jupiter omnipotens! utinam ne tempore primo
Gnossia Cecropias tetigissent litora puppes;
Indomito nec dira ferens stipendia tauro
Perfidus in Cretam religasset navita funem; .
Nec malus hic, celans dulci crudelia forma 175
Consilia, in nostris requiesset sedibus hospes!
Nam quo me referam? quali spe perdita nitar?
[Idomeniosne] petam montes! at, gurgite lato
Discemens, ponti truculentum dividit aequor.
An patris auxilium sperem? quemne ipsa reliqui,
Respersum juvenem fraterna caede secuta? 181
Conjugis an fido consoler memet amore 1
Quine fugit lentos incurvans gurgite remos 1
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS. XLII. 59
Praeterea litus, nullo sola insula tecto:
Nec patet egressus, pelagi cingentibus undis. 185
Nulla fugEE ratio; nulla spes: omnia muta,
Omnia sunt deserta: ostentant omnia letum.
Non tamen ante mihi languescent lumina morte,
Nec prius a fesso secedent corpore sensus, 189
Quam justam a Divis exposcam prodita multam,
Coelestumque fidem postrema comprecer hora.
Quare, facta virum multantes vindice poena,
Eumenides, quibus anguineo redimita capillo
Froris exspirantes praportat pectoris iras,
Huc huc adventate, meas audite querelas, 195
Quas ego (va3 misera e ! ) extremis proferre me-
dullis
Cogor, inops, ardens, amenti caeca furore.
Quae quoniam vere nascuntur pectore ab imo,
Vos nolite pati nostrum vanescere luctum:
Sed, quali solam Theseus me mente reliquit, 200
Tali mente, Deae, funestet seque suosque.
Has postquam moesto profudit pectore voces,
Supplicium seevis exposcens anxia factis;
Annuit invicto Coelestum numine rector; 204
Quo tunc et tellus, atque horrida contremuerunt
JEquora, concussitque micantia sidera mundus.
Ipse autem caeca mentem caligine Theseus
Consitus, oblito dimisit pectore cuncta,
"
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 60 CATULLUS. XLII.
Quae mandata prius constanti mente tenebat:
Dulcia nec mcesto sustollens signa parenti, 210
Sospitem et ereptum se ostendit visere portum.
Namque ferunt, olim classi cum, mcenia Divae
Linquentem, natum ventis concrederet ^Egeus,
Talia complexum juveni mandata dedisse:
Nate, mihi longa jucundior unice vita, 215
Nate, ego quem in dubios cogor dimittere casus,
Reddite in extremae nuper mihi fine senectae,
Quandoquidem fortuna mea, ac tua fervida virtus
Eripit invito mihi te, quoi languida nondum
Lumina sunt nati cara saturata figura; 220
Non ego te gaudens laetanti pectore mittam,
Nec te ferre sinam Fortune signa secundiE:
Sed primum multas expromam mente quere-
las,
Canitiem terra atque infuso pulvere fcedans:
Inde infecta vago suspendam linteamalo, 225
Nostros ut luctus, nostraeque incendia mentis,
Carbasus obscura dicat ferrugine Ibera.
Quod tibi si sancti concesserit incola Itoni,
(Qu33 nostrum genus ac sedes defendere fretis
Annuit) ut tauri respergas sanguine dextram; 230
Tum vero facito, ut memori tibi condita corde
Haec vigeant mandata; nec ulla obliteret aetas:
Ut, simul ac nostros invisent lumina collcs,
^
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS. XLII. 61
Funestam antennae deponant undique vestem,
Candidaque intorti sustollant vela rudentes, 235
[Lucida qua splendent sumrai carchesia mali:]
Quamprimum cernens ut laeta gaudia mente
Agnoscam, cum te reducem aetas prospera sistet.
Haec mandata prius constant! mente tenentem
Thesea, ceu pulsae ventorum flamine nubes 240
Aerium nivei montis, liquere, cacumen.
At pater, ut summit prospectum ex arce petebat,
Anxia in assiduos absumens lumina fletus,
Cum primum infiati conspexit lintea veli,
Praecipitem sese scopulorum e vertice jecit, 245
Amissum credens immiti Thesea fato.
Sic, funesta domus ingressus tecta paternal
Morte, ferox Theseus, qualem Minoi'di luctum
Obtulerat, mente immemori talem ipse recepit.
Qua; tum prospectans cedentem moesta cari-
nam, 250
Multiplices animo volvebat saucia curas.
At parte ex alia florens volitabat Iacchus,
Cum thiaso Satyrorum, et Nysigenis Silenis,
Tequaerens, Ariadna, tuoque incensus amore; 254
Qui tum alacres passim lymphata mente furebant,
Euos bacchantes, Euoe, capita inflectentes.
Horum pars tecta quatiebaut cuspide thyrsos;
Pars e divulso raptabant membra juvenco;
r
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 62 CATULLUS. XLII.
Pars sese tortis serpentibus incingebant;
Pars obscura cavis celebrabant orgia cistis, 260
Orgia, quae frustra cupiunt audire profani:
Plangebant alii proceris tympana palmis,
Aut tereti tenues tinnitus aere ciebant.
Multis raucisonos efflabant cornua bombos,
Barbaraque borribili stridebat tibia cantu. 265
Talibus amplifice vestis decorata figuris .
Pulvinar complexa suo velabat amictu.
Quae postquam cupide spectando Thessala pubes
Expleta est, Sanctis coepit decedere Divis.
Hic qualis flatu placidum mare matutino 270
Horrificans Zephyrus proclivas incitat undas,
Aurora exoriente, vagi sub lumina solis;
Quae tarde primum dementi flamine pulsae
Procedunt, leni resonant plangore cachinni:
Post, vento crescente, magis magis increbrc-
scunt, 275
Purpureaque procul nantes a luce refulgent:
Sic tum vestibuli linquentes regia tecta,
Ad se quisque vago passim pede discedebant.
Quorum post abitum, princeps e vertice Peli
Advenit Chiron portans silvestria dona: 280
Nam quotcumque ferunt campi, quos Thessala
magnis
Montibus ora creat, quos propter fluminis undas
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS, -^jj 63
Aura parit flores tepidi fecundax. ^rtmi,
Hos indistinctis plexos tulit ipse corollis,
Quis permulsa domus jucundo risit odore. 285
Confestim Peneos adest, viridantia Tempe,
Tempe, quae silvae cingunt superimpendentes,
Mncmonidum, linquens, doctis celebranda cho-
re is,
Non vacuus: namque ille tulit radicitus altas
Fagos, ac recto proceras stipite laurus, 290
Non sine nutanti platano, lentaque sorore
Flammati Phaethontis, et aeria cupressu:
Haec circum sedes late contexta locavit,
Vestibulum ut molli velatum fronde vireret.
Post hunc consequitur sollerti corde Prometheus,
Extenuata gerens veteris vestigia poenae; 296
Quaia quondam, silici restrictus membra catena,
Persolvit, pendens e verticibus praeruptis.
Inde pater Divum, sancta cum conjuge, natisque
Advenit coelo, te solum, Phoebe, relinquens, 300
Unigenamque simul cultricem montibus Idri:
Pelea nam, tecum pariter, soror adspernata est,
Nec Thetidis taedas voluit celebrare jugales.
Qui postquam niveos flexerunt sedibus artus,
Large multiplici constructae sunt dape mensae; 305
Cum iterea, infirmo quatientes corpora motu,
Veridicos Parca? coeperunt edere cantus.
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 64 catw
/^
His corpus, ^V*^
? undique quer-
cus, H
Candida purpurea . x ixerat ora:
At roseo niveau resideba ttae,
iEternumque manus carpb ^borem.
Larva colum molli lana. retinebix \tum:
Dextera tum leviter deducens file lis
Formabat digitis; turn prono in p i torquens
Libratum tereti versabat turbine fusum: 315
Atque ita decerpens aequabat semper opus dens j
Laneaque aridulis haerebant morsa labellis,
Quae prius in levi fuerant exstantia filo.
Ante pedes autem candentis mollia lana
e
Vellera virgati custodibant calatbisci. 320*
Hae tum clarisona pellentes vellera voce,
Talia divino fuderunt carmine fata,
Carmine, perfidiae quod post nulla arguet a? tas:
O decus eximium, inagnis virtutibus augens,
Emathiae tutamen opis, clarissime nato! 325
Accipe, quod la? ta tibi pandunt luce sorores,
Veridicum oraclum: sed vos, quae fata sequuntur,
Currite, ducentes subtemina, currite, fusi.
Adveniet tibi jam portans optata maritis
Hesperus: adveniet fausto cum sidere conjux, 330
Quas tibi flexanimo mentem perfundat amore,
Languidulosque paret tecum conjungere somnos,
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? CATULLUS. XLII. 65
Levia substernens robusto brachia collo.
Currite, ducentes subtemina, currite, fusi.
Nulla domus tales unquam contexit amores: 335
Nullus amor tali conjunxit foedere amantes,
Qualis adest Thetidi, qualis concordia Peleo.
Currite, ducentes subtemina, currite, fusi.
Nascetur vobis expers terroris Achilles,
Hostibus haud tergo, sed forti pectore, notus: 340
Qui, persaepe vago victor certamine cursus,
Flammea praevertet celeris vestigia cervae.
Currite, ducentes subtemina, currite, fusi.
Non illi quisquam bello se conferet heros,
Cum Phrygii Teucro manabunt sanguine rivi; 345.
Troi'caque obsidens longinquo moenia bello
Perjuri Pelopis vastabit tertius haeres.
Currite, ducentes subtemina, currite, fusi.
Illius egregias virtutes, claraque facta,
Saepe fatebuntur natorum in funere matres; 350
Cum in cinerem canos solvent a vertice crines,
Putridaque infirmis variabunt pectora palmis.
Currite, ducentes subtemina, currite, fusi.
Namque, velut densas prosternens cultor aris-
tas,
Sole sub ardenti flavcntia demetit arva, 355.
Trojugenum infesto prosternet corpora ferro.
Currite, ducentes subtemina, currite, fusL
6
? ? Generated for (University of Chicago) on 2015-01-02 09:08 GMT / http://hdl. handle. net/2027/hvd. 32044085188480 Public Domain, Google-digitized / http://www. hathitrust. org/access_use#pd-google
? 66 CATULLUS. XLII.
Testis erit magnis virtutibus unda Scamandri,
Quob passim rapido diffunditur Hellesponto:
Quojus iter caesis angustans corporum acer-
vis, 360
Alta tepefaciet permixta flumiua caede.
Currite, ducentes subtemina, currite, fusi.
Denique testis erit morti quoque dedita praeda,
Cum teres, excelso coacervatum aggere, bustum
Excipiet niveos perculsaa virginis artus. 365
Currite, ducentes subtemina, currite, fusi.
Nam, simul ac fessis dederit fors copiam
Achivis
Urbis Dardaniae Neptunia solvere vincla,
Alta Polyxenia madeiient caede sepulcra;
Quae, velut ancipiti succumbens victima ferro, 370
Projiciet truncum submisso poplite corpus.
Currite, ducentes subtemina, currite, fusi.
Qoare agite, optatos animi conjungite amores;
Accipiat conjux felici foedere Divam:
Dedatur cupido jamdudum nupta marito. 375
Currite, ducentes subtemina, currite, fusi.
Non illam nutrix orienti luce revisens,
Hesterno collum pcterit circumdare filo.
Currite, ducentes subtemina, currite, fusi.
Anxia nec mater, discordis moesta puellae 380
Seoubitu, caros mittet sperare nepotes.
